Een van de redenen dat ik zo lang inactief ben geweest is vanwege het weer belanden in een burn-out. Dat gebeurt natuurlijk niet van de ene op de andere dag, en ik heb de tekens weer gemist (of waarschijnlijk genegeerd). Maar goed, ik was op gegeven moment meer dan moe, en enorm emotioneel. Ik liep al een tijdje af en aan bij de huisarts vanwege lichamelijke klachten, maar eigenlijk was alles wat het fysiek kon veroorzaken al aangepakt dus ik snapte het niet.
Op een dag vroeg een collega ‘hoe gaat het nu echt met je?’ en toen brak ik. En belandde ik weer bij de huisarts waar ik niet kon stoppen met huilen en die zei, je zit midden in een burn-out. Ik werd verwezen naar de GGZ-praktijkondersteuner voor begeleiding. Ik wilde 50% blijven werken en ik verwachtte dat het met een paar maanden wel weer beter zou gaan.
Ik ging vlak na de diagnose met mijn zusje een weekje naar Edinburgh, maar door alles kon ik daar niet eens ten volle van genieten. Gelukkig is mijn zusje de beste van de wereld en had ze er heel veel begrip voor. Ik zou na het weekje nog een weekje vrij zijn. Maar de zondag na terugkomst uit Edinburgh begon ik keelpijn te krijgen en de dag erna testte ik positief op Corona. En toen viel ik volledig uit. Hoezo 50% blijven werken. Het leek echt op een ingrijpen vanuit een hoger iets, mijn lichaam zei gewoon, nee. Het is tijd om op de rem te trappen en tijd voor jezelf te nemen om te helen. Want Corona was al die tijd bij me weggebleven, en dat terwijl ik best vaak op plekken was geweest waar ik het eerder op had kunnen lopen. Maar nu was mijn immuunsysteem verzwakt en kon het virus toeslaan. Het beetje energie wat ik nog had, en uithoudingsvermogen, was compleet weg.
Dat was september/oktober 2022. Dat ik weer een burn-out had gekregen had meerdere oorzaken maar het overlijden van mijn moeder in maart dat jaar was zeker de druppel die de emmer deed overlopen. Ik kwam daarna namelijk in een zwart gat terecht, de POH noemde het een existentiële crisis. En dat was het ook, want ik voelde me compleet nutteloos en waardeloos en in de steek gelaten door de maatschappij, door mezelf, door anderen, door een hogere macht. Ik zag echt het nut niet meer in van mijn leven, en ik liep met gedachten rond om uit het leven te stappen. Maar ik kon dat mijn zusje en mijn dieren niet aandoen.
Toen ik de diagnose kreeg dacht ik meteen, nee niet weer. Het is niet de eerste keer in mijn leven dat ik een dergelijke periode doormaakte, en altijd waren heftige gebeurtenissen/persoonlijke verliezen de oorzaak. De voorlaatste keer dat ik zo’n periode doormaakte heb ik hulp gehad van een psycholoog en die heeft mij toen getest op autisme en hoog sensitiviteit, de test wees uit dat ik enorm hoog sensitief was en daarnaast erg empathisch. Zelfs zo dat ik pijn van anderen, fysiek, emotioneel, mentaal, letterlijk zelf voel. Ik begreep dat hoog sensitiviteit geen persoonlijkheidsstoornis was maar dat ik ben geboren met een meer dan gemiddeld gevoelig zenuwstelsel.
Maar hoe ben ik nu weer zover gekomen. En waarom duurde het dit keer zo lang voordat ik me echt beter ging voelen. Ik geloof oprecht dat de premenopauze niet meehelpt, maar ik heb de afgelopen jaren nogal wat verliezen/veranderingen moeten doorstaan en geen tijd genomen om bij te tanken. De jaren dat mijn moeders Alzheimer steeds erger werd hebben bij mij heel veel impact gehad, ook omdat het me een enorm gevoel van machteloosheid heeft gegeven. Haar overlijden was intens en nog steeds voel ik me schuldig over hoe bepaalde zaken zijn gegaan. Verstandelijk weet ik dat het niet anders kon, maar mijn gevoel zegt wat anders.
Een scheiding, verhuizing, een mislukte emigratiepoging, een mislukte eigen onderneming, bij terugkomst in Nederland nergens recht op hebbend, bij mijn ex moeten wonen, een kantoorbaan moeten zoeken, bijna zonder geld gezeten/dakloos geweest. Ik voelde me een complete mislukkeling. En toen het weer een beetje beter leek te gaan begon het proces met mijn moeder, kwam er een pandemie, kreeg mijn ex een hartinfarct en bypassoperatie en heb ik zoveel mogelijk geprobeerd er voor hem te zijn en te zorgen. En daarbij vrijwel fulltime gewerkt al die tijd, zelfs vaak extra gewerkt. En daarnaast niks meer voor mezelf gedaan. Yoga viel weg, meditatie, geen werk meer met dieren, geen mogelijkheden de natuur in te gaan, niks creatiefs, vrijwel geen contact meer met mensen van voordat ik naar Engeland ging. En ook dat is iets wat ik meerdere malen in mijn leven heb meegemaakt, mensen die uit mijn leven verdwenen terwijl ik daar niet om gevraagd had en op dat moment misschien juist mensen nodig had. En dat ik dat niet snap, dat ik dan constant denk wat heb ik verkeerd gedaan. Is dat mijn straf voor de mensen die ik bewust uit mijn leven heb geschrapt. Maar als hsp wil ik ook niet mezelf opdringen, me te veel voelen, ik vraag zelden om hulp, dus dat helpt allemaal niet. Geen rijbewijs hebben en in een plaats wonen waar amper OV is werkte niet mee.
Ik begon na te kijken/lezen hoe ik vorige keren uit deze periodes ben opgekrabbeld. De eerste periode was een verliefdheid een belangrijke helende factor. De tweede periode ben ik meer met mindfullness en spiritualiteit aan de slag gegaan. Maar altijd was het door actie te ondernemen. Kijken waar ik blij van werd. Fotografie, schrijven, yoga, Mandala tekenen en meer. Dingen te doen die mijn batterij konden opladen en vooral ook weer onder de mensen te komen, erop uitgaan. Want ik trek me altijd terug als ik het mentaal te moeilijk vindt.
Ook nu trok ik me weer terug. En verdronk ik vooral in het niet meer zien van mogelijkheden maar alleen maar onmogelijkheden. En dat hielp niet. Gelukkig had ik veel steun aan de gesprekken met de praktijkondersteuner en later ook met de psychosomatische fysiotherapeut. Zij gaven me opties, handreikingen. Leerden me kijken naar wat ik wel had en kon doen. Maar ik bleef terugvallen. Ik deed vaak een stapje vooruit, 2 stapjes terug, 2 stapjes vooruit, stapje terug. Het ging op en neer.
Wat me uiteindelijk wel hielp was het accepteren van mijn hoog sensitieve aard. Ik begon erover te lezen, filmpjes te kijken. En ik begon me te beseffen dat ik door mijn hoog sensitiviteit dingen anders ervaar dan de meerderheid van de mensen. Dat ik vooral dieper ervaar. Intenser. Dat het bij mij ook langer duurt om dingen te verwerken. Dat periodes van rouw langer duren dan bij niet hoog sensitieve mensen. Dat het feit dat ik hele dagen denk aan anderen en dingen die gezegd en gedaan zijn, of niet gezegd en gedaan niet echt standaard is.
Maar als hsp kan ik wel enorm genieten van muziek, natuur, kunst. Dit kan me heel diep raken, in vervoering brengen. Tranen komen dan als vanzelf, dus dat was ook handig om de eerste tranen te laten komen. De andere kant is dat ik, wat gezien wordt als negatieve ervaringen, dus ook zo intens ervaar. Verlies, onrecht, slecht nieuws.
Ook fysiek voel ik de kleinste veranderingen in mijn lichaam, en ben gevoelig voor veel chemische stoffen. Overgevoelig voor bepaalde voedingsstoffen en meer. Ik ben geboren met eczeem en dat verbaast me eigenlijk niets. En doordat ik als hsp een enorme overdenker ben heb ik ook een neiging tot hypochondrie. Een pijntje is meteen iets ergs, druk ergens door spanning is een hartprobleem, en ga zo maar door. Ik ben dus vaak op zoek naar geruststelling daarin. Maar ik kan mezelf letterlijk ziek denken, dus ik heb heel erg veel last gehad van, soms hevige, paniekaanvallen.
Daarnaast ben ik van nature iemand die conflicten uit de weg zal gaan en niet competitief is. Ik kan de energie die daarmee gepaard gaat gewoon niet goed verwerken, ik word er soms letterlijk ziek van. Ik kan wel alles van alle kanten zien, en heb begrip voor iedereen. Ik kan goed luisteren, echt luisteren. Ik ben niet goed in fysiek contact door mijn empathisch vermogen omdat ik niet goed kan onderscheiden wat van mij is en wat van een ander. Maar als het wel goed voelt dan geniet ik dus ook weer enorm van dat fysieke contact.
Ik kan niet tegen onrecht, zeker ten aanzien van dieren/natuur/kinderen en minderheden. Het nieuws kan ik depressief van worden en beelden van oorlogen, natuurrampen en dierenleed draag ik soms dagen met me mee en bezorgen me nachtmerries. Zeker dierenleed.
Ik kan niet goed tegen veranderingen in het algemeen, maar aan de andere kant heb ook wel behoefte aan nieuwe ontdekkingen. Ik ben geen echte introvert maar ben wel graag op mezelf om bij te tanken. Maar ik vind het ook leuk om bijvoorbeeld door oude steden te wandelen en in geschiedenis te duiken. Ik word blij van dieren en natuur, maar vaak wat minder blij van mensen en hoe ze met elkaar omgaan.
Slechts 15-20% van de bevolking is HSP, dus het is ook heel moeilijk uit te leggen aan iemand die dit niet zo ervaart hoe het is. Hoe als ik iemand zich pijn zie doen ik die pijn letterlijk in mijn lijf voel. Dat als iemand huilt om verlies van een dierbare ik ook ga huilen. Dat als iemand blij of verliefd is ik dat dan ook voel. Dat als iemand mij een knuffel geeft of neemt, dat ik zoveel voel dat het voor mij te veel kan zijn. Dat ik zo intens van een film of boek kan genieten dat ik letterlijk moet huilen. Geen tranen van verdriet, maar gewoon omdat ik zo geroerd ben. Dat ik een kamer in kan lopen en helemaal blij zijn, maar als er een negatieve sfeer hangt ik me helemaal leeg voel lopen.
Een bioscoop is voor mij tegenwoordig te overweldigend met die enorm harde muziek/geluiden en flitsende beelden. 3d is aan mij niet besteed, ik word er letterlijk misselijk van. Net als alles wat te snel/hard gaat. Een achtbaan zul je mij niet in zien.
Ik heb meer tijd nodig om bij te tanken na een intense gebeurtenis dan een ander. De pre-menopauze met al die hormoonveranderingen waar ik nu inzit is werkt ook niet mee. Soms kan ik niet onderscheiden wat nu bij mijn burn-out hoort en wat bij de pre-menopauze. Het doet me denken aan mijn puberteit.
Voor mezelf opkomen en in mijn kracht gaan staan betekent voor mij wat anders dan voor de meeste mensen. Voor mezelf opkomen in mijn geval betekent vaak moeilijke situaties uit de weg gaan. Mijn kracht is liefde en zachtheid. En dat mag ik weer gaan waarderen. Niet mezelf anders voordoen dan ik ben.
En piekeren, dat kan ik als geen ander. Zorgen maken. Doemscenario’s in mijn hoofd laten afspelen. Mezelf kleineren en negatieve gedachtes over mezelf. Als ik mijn dagboeken e.d. teruglees dan denk ik wel eens, goh, zou je ooit zo tegen een ander praten? Nee toch?
Mijn werkgever was gelukkig heel coulant, en op zich verliep het herstel voorspoedig en zou ik tegen de zomer weer bijna volledig hersteld zijn. Maar door een situatie bij mijn werkgever kreeg ik helaas een flinke terugval. Ik kwam nu in een situatie terecht om eventueel bij mijn werkgever weg te gaan. Dat hele proces gaf me echter alleen maar nog meer stress en ik bleef echt hangen in mijn herstel. Mijn burn-out was nu ook nog eens werk-gerelateerd.
Ik weet niet precies wanneer ik nou een knop heb omgezet, maar ik kwam in actie. Ik kon geen ander werk zoeken, ik kon me dat niet veroorloven. De voordelen die ik nu had, het thuis werken, redelijk goed betaald voor wat ik deed, de redelijke flexibiliteit. Ik had geen garantie dat ik dat ergens anders ook zou krijgen. Maar mijn werk gaf en geeft me geen voldoening. Ik heb mijn hele leven iets willen betekenen. Iets doen wat impact heeft. Het was de reden dat ik met dieren wilde werken. Dat ik wilde schrijven. Al mijn keuzes op dat gebied waren altijd vanwege die reden. Dus ik besloot mijn werk te laten voor wat het was en het daarbuiten te gaan zoeken.
Ik begon met me te focussen op de goede kanten van mijn HSP, die zachtheid, die bemiddelingskwaliteiten. Het goed kunnen luisteren en observeren. Details zien die anderen niet zien. De grote lijnen en verbindingen zien die anderen niet zien.
Het weer in gang zetten van mijn creatieve kant, mijn schrijven, muziek maken. Mijn natuurlijke verbinding met natuur en dieren herstellen en benutten. Proberen anderen te laten zien hoe mooi en waardevol de natuur is. En hoe onmisbaar.
Een van de stappen die ik heb gezet is vrijwilligerswerk gaan doen bij de Egelopvang in Papendrecht, en ik geloof oprecht dat dit een van de meest belangrijke stappen is geweest naar mijn herstel. Het weer met dieren werken, gesprekken met mensen over dieren en natuur. Wat was dat nodig. En zoveel fijne mensen ontmoet. Waar misschien zelfs wat vriendschappen uit kunnen ontstaan.
Ik ben begin december volledig hersteld gemeld. Dat wil niet zeggen dat ik ook volledig hersteld ben, maar fysiek kon ik het weer aan. En nu merk ik dat er dagen zijn dat ik weer bruis van de energie. Ik ben daarnaast ook weer gezonder gaan eten. Weer zelf gaan koken. Ik probeer ook een balans te vinden met bewegen, want hele dagen op kantoor zitten is eigenlijk helemaal niet goed voor mij. Ik ben dus ook aan het afvallen. Maar of ik ooit weer op het niveau kom van voor 2019, dat weet ik niet. En dat geeft ook niet.
Ik besef me dat HSP zijn meer een zegen is dan een vloek. Een balans vinden hierin is voor mij de kunst. Het kunnen geven zonder leeg te lopen. Bij mezelf blijven, niet constant bang zijn voor afwijzing en op zoek naar bevestiging bij anderen. Niet altijd alles bij mezelf zoeken. Beseffen dat mensen komen en gaan in het leven en dat daar soms niet een specifieke reden voor is. Ik vind de trein metafoor daarin heel fijn, dat sommige mensen een klein stukje met je meereizen, anderen wat verder en heel soms de hele reis bij je zijn.
Ik besef me ook dat ik van ver ben gekomen. Dat ik daar trots op mag zijn. Dat ik het toch zelf heb gedaan. Met hier en daar helpende handjes en begeleidende woorden, en daar ben ik enorm dankbaar voor.
Ja, ik ben blij dat ik zover ben gekomen, en ja, uitdagingen komen er altijd, grote en kleine. Maar heel af en toe voel ik me zoals ik me voelde toen ik samen met Cheyenne die Tor had beklommen op Dartmoor, in de stromende regen. Dat gevoel wat ik had toen ik daar stond. Dat ik leefde, dat haast euforische gevoel. En dat geluk dus in dat soort momenten zit. Dat ik dat soort momenten en gevoelens mag koesteren. En dat ik terug kan grijpen naar dat soort momenten als de donkere wolken zich weer in mijn hoofd samenpakken. Want ik besef me ook dat dit bij me hoort. Mijn blog heet niet voor niets Balancing Shadows. Want dat is mijn leven. Altijd balanceren tussen licht en donker. En dat is mooi. Dat betekent dat ik in ieder geval een rijk leven heb. Nee, het is geen moment saai in mijn hoofd. Maar ik begin weer vertrouwen te krijgen, want dat was volledig weg. Vertrouwen in mezelf, in anderen, in het leven. En dat voelt goed.
Op naar de volgende fase van mijn leven.
Aan de buitenkant kun je niet zien of iemand mentale problemen heeft, en de meeste mensen weten ook niet zo goed hoe ze er mee om moeten gaan. Maar besef dat je niet alleen bent. Zeker niet. Vraag hulp, onderneem actie. En als je zelf geen mentale problemen hebt maar wel iemand weet die aan het worstelen is, ben er voor diegene. Geef een luisterend oor, een schouder om op te huilen. Soms is dat alles wat nodig is voor diegene om de volgende stap te zetten. En dat kwartiertje van jouw tijd kan voor hen een wereld van verschil betekenen.
Love and light
Diana
Balancingshadows 